Ι. ΛΑΠΑΡΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΕΠΕΜΒΑΣΕΙΣ
Γενικά
Ο όρος "λαπαροσκόπηση" πρωτοχρησιμοποιήθηκε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Με τον σχεδιασμό νέων εργαλείων και με την χρήση αερίου CO2 για την διάταση της κοιλίας, καθιερώθηκε η διαγνωστική και αργότερα η επεμβατική λαπαροσκόπηση.
Στις μέρες μας, η λαπαροσκόπηση αποτελεί μία ελάχιστα επεμβατική επιλογή για τις γυναίκες που πρόκειται να υποβληθούν σε κάποια επέμβαση και το φάσμα των επεμβάσεων που διενεργούνται λαπαροσκοπικώς διευρύνεται συνεχώς.
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Οι ενδείξεις της διαγνωστικής λαπαροσκόπησης είναι :
Οι ενδείξεις της επεμβατικής λαπαροσκόπησης είναι οι :
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Αντενδείξεις είναι η αιμοδυναμική αστάθεια των ασθενών, η οξεία περιτονίτιδα, βαριά καρδιοπάθεια ή πνευμονοπάθεια και η παρουσία ειλεού. Σχετικές αντενδείξεις αποτελούν οι προηγηθείσες πολλαπλές επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα και οι φλεγμονές. Η παχυσαρκία δεν αποτελεί σχετική αντένδειξη, εφόσον υπάρχουν ειδικά εργαλεία και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό.
Στις μέρες μας, η λαπαροσκόπηση αποτελεί μία ελάχιστα επεμβατική επιλογή για τις γυναίκες που πρόκειται να υποβληθούν σε κάποια επέμβαση και το φάσμα των επεμβάσεων που διενεργούνται λαπαροσκοπικώς διευρύνεται συνεχώς.
ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Οι ενδείξεις της διαγνωστικής λαπαροσκόπησης είναι :
- Yπογονιμότητα
- Πυελικό άλγος
- Συγγενείς ανωμαλίες
- Έλεγχος διαβατότητας σαλπίγγων ( συμπληρωματικά της υστεροσαλπιγγογραφίας)
- Διάγνωση ενδομητρίωσης
- Ύπαρξη πυελικής μάζας που είναι δύσκολο να καθοριστούν τα χαρακτηριστικά της
Οι ενδείξεις της επεμβατικής λαπαροσκόπησης είναι οι :
- Εκπυρήνιση ινομυωμάτων
- Απολίνωση σαλπίγγων
- Κυστεκτομή ωοθηκών
- Ωοθηκεκτομή
- Θεραπεία ενδομητρίωσης
- Διερεύνηση και θεραπεία έκτοπης κύησης
- Υστερεκτομές
- Λεμφαδενεκτομές
- Αφαίρεση νεοπλασιών
- Ουρο-γυναικολογικές επεμβάσεις
ΑΝΤΕΝΔΕΙΞΕΙΣ
Αντενδείξεις είναι η αιμοδυναμική αστάθεια των ασθενών, η οξεία περιτονίτιδα, βαριά καρδιοπάθεια ή πνευμονοπάθεια και η παρουσία ειλεού. Σχετικές αντενδείξεις αποτελούν οι προηγηθείσες πολλαπλές επεμβάσεις στην κοιλιακή χώρα και οι φλεγμονές. Η παχυσαρκία δεν αποτελεί σχετική αντένδειξη, εφόσον υπάρχουν ειδικά εργαλεία και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό.
|
Χειρουργικός Λαπαροσκοπικός Εξοπλισμός
Περιλαμβάνει:
|
ΕΠΙΠΛΟΚΕΣ
Η λαπαροσκόπηση τυπικά συνδέεται με ελάχιστες επιπλοκές. Η πιο συχνή απ’ αυτές είναι η κάκωση των σπλάχνων από τα εργαλεία ηλεκτροκαυτηρίασης και από τα trocar κατά την είσοδο τους. Επί εμφάνισης επιπλοκών, αιμορραγίας ή ύπαρξης εκτεταμένων συμφύσεων μπορεί να είναι απαραίτητη η μετατροπή της επέμβασης σε λαπαροτομία. Ο κίνδυνος αυτής της μετατροπής δεν ξεπερνά το 5%.
Το όργανο που είναι πιο πιθανό να υποστεί κάκωση είναι η ουροδόχος κύστη. Σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί στο παρελθόν σε λαπαροτομία εμφανίζονται συχνότερα συμφύσεις και γι’αυτό κινδυνεύουν περισσότερο να παρουσιάσουν μία τέτοια επιπλοκή.
Περίπου το 50% των κακώσεων (μικρών ή μεγάλων ) δεν γίνονται αντιληπτές για 24 ώρες ή και περισσότερο. Τυπικά οι ασθενείς παρουσιάζουν πυρετό , κοιλιακό άλγος, ναυτία και εμέτους εντός 48 ωρών από το χειρουργείο.
Ο χειρουργός προκειμένου να περιορίσει τον κίνδυνο της ανωτέρω επιπλοκής σε ασθενείς υψηλού κινδύνου μπορεί να επιλέξει διαφορετική τεχνική εισόδου. Να επιθεωρήσει διομφαλικά σε πρώτο βήμα την κοιλιακή κοιλότητα, ώστε να αναγνωρίσει την παρουσία συμφύσεων και να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις ή να επιλέξει να τοποθετήσει το αρχικό trocar στο (ΑΡ) υποχόνδριο που συνήθως δεν παρατηρούνται συμφύσεις.
Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη των επιπλοκών παίζει τόσο η καλή προετοιμασία του εντέρου προεγχειρητικά, καθώς και η κένωση του στομάχου με ρινογαστρικό καθετήρα μετά την διασωλήνωση.
Μία άλλη σπάνια επιπλοκή είναι ο τραυματισμός αγγείων κατά την είσοδο του αρχικού trocar. Aν το αγγείο είναι μικρό, με απλούς και άμεσους τρόπους μπορεί να αντιμετωπιστεί η αιμορραγία. Αν ,ωστόσο, η τρώση αφορά κάποιο μεγαλύτερο αγγείο απαιτείται η διενέργεια επείγουσας λαπαροτομίας. Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της ανωτέρω επιπλοκής, έχει η οριζόντια θέση της ασθενούς κατά ην έναρξη της επέμβασης και την είσοδο των trocar. Ακολούθως, η ασθενής τοποθετείται σε θέση trendelenburg (ύπτια θέση με το κεφάλι σε επίπεδο χαμηλότερο από τα πόδια).
H κάκωση των ουρητήρων αποτελεί μία άλλη σπάνια επιπλοκή. Η τοποθέτηση ουροκαθετήρα καθ’ όλη την διάρκεια της επέμβασης συμβάλλει ουσιαστικά στην αναγνώριση τέτοιων κακώσεων.
Σοβαρή επιπλοκή είναι και αυτή της εμβολής από CO2 .Μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή κατά την διάρκεια του χειρουργείου και εκδηλώνεται με την εμφάνιση ταχυαρρυθμίας, κυάνωση, πτώση της αρτηριακής πίεσης και διαταραχή της κεντρικής φλεβικής πίεσης. Η ομάδα των αναισθησιολόγων είναι σε θέση να ανιχνεύσει άμεσα τις διαταραχές στις τιμές CO2 ,οπότε και διακόπτεται άμεσα η παροχή CO2 και ακολούθως τοποθετείται καθετήρας επί του (ΔΕ) καρδιακού κόλπου για την απομάκρυνση του αερίου.
Μία άλλη επιπλοκή είναι η δημιουργία υποδόριου εμφυσήματος κατά την είσοδο βελόνης και CO2 στο περιτοναϊκό χώρο για την δημιουργία πνευμοπεριτόναιου. Έχει συχνότητα 1-2% και γίνεται αντιληπτό από τον χειρουργό από τον τριγμό κατά την ψηλάφηση του δέρματος. Με την αφαίρεση του CO2, αποφεύγονται οι καρδιαγγειακές επιπλοκές.
Οι προσεκτικοί χειρισμοί από τον χειρουργό και η συμβολή του αναισθησιολόγου με την συνεχή καρδιοαναπνευστική παρακολούθηση της ασθενούς και τις κατάλληλες παρεμβάσεις ελαττώνουν σημαντικά την πιθανότητα επιπλοκών.
Στις επόμενες σελίδες, παρατίθενται λαπαροσκοπικές επεμβάσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια στη ΜΗΝ.
Η λαπαροσκόπηση τυπικά συνδέεται με ελάχιστες επιπλοκές. Η πιο συχνή απ’ αυτές είναι η κάκωση των σπλάχνων από τα εργαλεία ηλεκτροκαυτηρίασης και από τα trocar κατά την είσοδο τους. Επί εμφάνισης επιπλοκών, αιμορραγίας ή ύπαρξης εκτεταμένων συμφύσεων μπορεί να είναι απαραίτητη η μετατροπή της επέμβασης σε λαπαροτομία. Ο κίνδυνος αυτής της μετατροπής δεν ξεπερνά το 5%.
Το όργανο που είναι πιο πιθανό να υποστεί κάκωση είναι η ουροδόχος κύστη. Σε γυναίκες που έχουν υποβληθεί στο παρελθόν σε λαπαροτομία εμφανίζονται συχνότερα συμφύσεις και γι’αυτό κινδυνεύουν περισσότερο να παρουσιάσουν μία τέτοια επιπλοκή.
Περίπου το 50% των κακώσεων (μικρών ή μεγάλων ) δεν γίνονται αντιληπτές για 24 ώρες ή και περισσότερο. Τυπικά οι ασθενείς παρουσιάζουν πυρετό , κοιλιακό άλγος, ναυτία και εμέτους εντός 48 ωρών από το χειρουργείο.
Ο χειρουργός προκειμένου να περιορίσει τον κίνδυνο της ανωτέρω επιπλοκής σε ασθενείς υψηλού κινδύνου μπορεί να επιλέξει διαφορετική τεχνική εισόδου. Να επιθεωρήσει διομφαλικά σε πρώτο βήμα την κοιλιακή κοιλότητα, ώστε να αναγνωρίσει την παρουσία συμφύσεων και να σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις ή να επιλέξει να τοποθετήσει το αρχικό trocar στο (ΑΡ) υποχόνδριο που συνήθως δεν παρατηρούνται συμφύσεις.
Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη των επιπλοκών παίζει τόσο η καλή προετοιμασία του εντέρου προεγχειρητικά, καθώς και η κένωση του στομάχου με ρινογαστρικό καθετήρα μετά την διασωλήνωση.
Μία άλλη σπάνια επιπλοκή είναι ο τραυματισμός αγγείων κατά την είσοδο του αρχικού trocar. Aν το αγγείο είναι μικρό, με απλούς και άμεσους τρόπους μπορεί να αντιμετωπιστεί η αιμορραγία. Αν ,ωστόσο, η τρώση αφορά κάποιο μεγαλύτερο αγγείο απαιτείται η διενέργεια επείγουσας λαπαροτομίας. Σημαντικό ρόλο στην πρόληψη της ανωτέρω επιπλοκής, έχει η οριζόντια θέση της ασθενούς κατά ην έναρξη της επέμβασης και την είσοδο των trocar. Ακολούθως, η ασθενής τοποθετείται σε θέση trendelenburg (ύπτια θέση με το κεφάλι σε επίπεδο χαμηλότερο από τα πόδια).
H κάκωση των ουρητήρων αποτελεί μία άλλη σπάνια επιπλοκή. Η τοποθέτηση ουροκαθετήρα καθ’ όλη την διάρκεια της επέμβασης συμβάλλει ουσιαστικά στην αναγνώριση τέτοιων κακώσεων.
Σοβαρή επιπλοκή είναι και αυτή της εμβολής από CO2 .Μπορεί να συμβεί οποιαδήποτε στιγμή κατά την διάρκεια του χειρουργείου και εκδηλώνεται με την εμφάνιση ταχυαρρυθμίας, κυάνωση, πτώση της αρτηριακής πίεσης και διαταραχή της κεντρικής φλεβικής πίεσης. Η ομάδα των αναισθησιολόγων είναι σε θέση να ανιχνεύσει άμεσα τις διαταραχές στις τιμές CO2 ,οπότε και διακόπτεται άμεσα η παροχή CO2 και ακολούθως τοποθετείται καθετήρας επί του (ΔΕ) καρδιακού κόλπου για την απομάκρυνση του αερίου.
Μία άλλη επιπλοκή είναι η δημιουργία υποδόριου εμφυσήματος κατά την είσοδο βελόνης και CO2 στο περιτοναϊκό χώρο για την δημιουργία πνευμοπεριτόναιου. Έχει συχνότητα 1-2% και γίνεται αντιληπτό από τον χειρουργό από τον τριγμό κατά την ψηλάφηση του δέρματος. Με την αφαίρεση του CO2, αποφεύγονται οι καρδιαγγειακές επιπλοκές.
Οι προσεκτικοί χειρισμοί από τον χειρουργό και η συμβολή του αναισθησιολόγου με την συνεχή καρδιοαναπνευστική παρακολούθηση της ασθενούς και τις κατάλληλες παρεμβάσεις ελαττώνουν σημαντικά την πιθανότητα επιπλοκών.
Στις επόμενες σελίδες, παρατίθενται λαπαροσκοπικές επεμβάσεις που μπορούν να πραγματοποιηθούν με ασφάλεια στη ΜΗΝ.